ستون فقرات انسان، ساختاری شگفت‌انگیز و پیچیده به شمار می‌رود که برای حمایت از بدن، تسهیل حرکت و محافظت از نخاع طراحی شده است. این ستون، به طور طبیعی دارای انحناهایی است که به توزیع وزن و جذب شوک کمک می‌کنند. در ناحیه گردن، این انحنا به طور معمول به سمت داخل (جلو) بوده و به آن لوردوز گردنی می‌گویند. اما گاهی اوقات، این انحنا تغییر کرده و به سمت بیرون (عقب) منحرف می‌شود که به آن کیفوز گردنی گفته می‌شود.
درک تفاوت کایفوز و لوردوز، به‌ویژه در ناحیه گردن، برای تشخیص و مدیریت مشکلات مرتبط با آن ضروری است. در این مقاله از سایت دکترحوصله به بررسی دقیق کیفوز گردنی و لوردوز گردنی، علل، علائم و اهمیت انحنای طبیعی گردن می‌پردازیم.
قوس طبیعی ستون فقرات گردنی چیست؟
به طور معمول، ستون فقرات گردنی دارای یک قوس ملایم به سمت جلو است که به آن لوردوز گفته می‌شود. این قوس طبیعی، به حفظ تعادل سر بر روی بدن کمک می‌کند و باعث می‌شود که وزن سر به طور مساوی بر روی ستون فقرات توزیع شود. به‌عبارت‌دیگر، لوردوز گردنی، شوک‌ها را جذب کرده و فشار را از روی دیسک‌های بین مهره‌ای کاهش می‌دهد. این انحنا، از انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی کامل گردن نیز پشتیبانی می‌کند. تصور کنید که سر شما، به طور طبیعی بر روی گردن قرار گرفته و چشمانتان به‌راحتی روبه‌جلو هستند. این وضعیت، نشان‌دهنده لوردوز طبیعی گردن است. هرگونه تغییر در این انحنا، می‌تواند منجر به مشکلاتی در عملکرد و سلامت گردن شود.
چرا انحنای طبیعی گردن اهمیت دارد؟
انحنای طبیعی گردن (لوردوز) نقش حیاتی در سلامت و عملکرد کلی بدن ایفا می‌کند. این اهمیت را می‌توان در جنبه‌های مختلفی بررسی کرد:
تأثیر در توزیع فشار
لوردوز گردنی، وزن سر را به طور مساوی بر روی ستون فقرات توزیع می‌کند. این توزیع مناسب، از تجمع فشار بر روی یک نقطه خاص جلوگیری کرده و خطر آسیب‌دیدگی مهره‌ها و دیسک‌ها را کاهش می‌دهد. در مقابل، کیفوز (انحنای غیرطبیعی به سمت عقب) باعث می‌شود که وزن سر به جلو منتقل شده و فشار مضاعفی بر روی عضلات و مفاصل گردن وارد شود.
سلامت دیسک‌ها
دیسک‌های بین مهره‌ای، مانند بالشتک‌هایی بین مهره‌ها عمل می‌کنند و به جذب شوک و تسهیل حرکت کمک می‌کنند. لوردوز گردنی، با توزیع مناسب فشار، از فرسایش و تخریب دیسک‌ها جلوگیری می‌کند. اما در کیفوز گردنی، فشار بیش از حد بر روی قسمت جلویی دیسک‌ها وارد شده و احتمال فتق دیسک (بیرون‌زدگی دیسک) افزایش می‌یابد.
حرکت گردن
لوردوز طبیعی، دامنه حرکتی کامل گردن را امکان‌پذیر می‌کند. عضلات گردن به طور هماهنگ و کارآمد عمل کرده و حرکت گردن در جهات مختلف (خم‌شدن، چرخیدن، و غیره) به‌راحتی انجام می‌شود. اما در کیفوز گردنی، عضلات گردن برای حفظ تعادل سر، مجبور به کار بیشتری هستند و این امر می‌تواند منجر به خستگی، درد و محدودیت حرکتی شود.
تعادل بالاتنه
لوردوز گردنی به حفظ تعادل کلی بالاتنه کمک می‌کند. وقتی سر به‌درستی بر روی گردن قرار گرفته باشد، عضلات شانه و کمر نیز در وضعیت مناسبی قرار می‌گیرند. اما کیفوز گردنی می‌تواند باعث عدم تعادل در بالاتنه شده و منجر به درد و ناراحتی در این نواحی شود.
علائم شایع کایفوز گردن
کایفوز گردنی، وضعیتی است که در آن انحنای طبیعی گردن به سمت عقب (به‌جای جلو) تغییر می‌کند. این وضعیت می‌تواند منجر به علائم مختلفی شود که عبارت‌اند از:
- جلو آمدن سر: یکی از بارزترین علائم کیفوز گردنی، جلو آمدن سر نسبت به بدن است. به‌عبارت‌دیگر، گوش‌ها جلوتر از شانه‌ها قرار می‌گیرند. این وضعیت، به دلیل تلاش بدن برای حفظ تعادل در برابر انحنای غیرطبیعی گردن ایجاد می‌شود.
- قوز گردنی: در برخی موارد، کیفوز گردنی می‌تواند منجر به ایجاد قوز در ناحیه گردن شود. این قوز، به دلیل تغییر شکل مهره‌ها و تجمع بافت چربی در پشت گردن ایجاد می‌شود. اگرچه قوز گردنی اغلب در کیفوز سینه‌ای (ناحیه پشت) دیده می‌شود، اما می‌تواند در کیفوز گردنی نیز رخ دهد.
- درد: درد گردن، یکی از شایع‌ترین علائم کیفوز گردنی به شمار می‌آید. درد ممکن است به‌صورت مزمن و مداوم باشد و یا به‌صورت دوره‌ای و حاد بروز کند. درد معمولاً در عضلات پشت گردن و شانه‌ها احساس می‌شود، اما می‌تواند به بازوها و دست‌ها نیز انتشار یابد.
- محدودیت حرکتی: کیفوز گردنی می‌تواند باعث محدودیت در دامنه حرکتی گردن شود. بیمار ممکن است در چرخاندن، خم‌کردن یا صاف‌کردن گردن دچار مشکل شود. این محدودیت، به دلیل سفتی عضلات و مفاصل گردن ایجاد می‌شود.
- سردردهای کششی: کیفوز گردنی منجر به سردردهای کششی می‌شود. این سردردها معمولاً در ناحیه پشت سروگردن احساس می‌شوند و ممکن است با فشار و تنش در عضلات گردن همراه باشند. این سردردها، ناشی از فشار بر روی اعصاب و عضلات گردن به دلیل وضعیت نامناسب گردن هستند.
لوردوز گردنی چیست و چه زمانی غیرطبیعی است؟
لوردوز گردنی، انحنای طبیعی ستون فقرات در ناحیه گردن بوده که به سمت داخل (مقعر) است. این انحنا به سر اجازه می‌دهد به طور متعادل روی بدن قرار گیرد و به توزیع وزن و جذب شوک کمک می‌کند. لوردوز طبیعی برای عملکرد صحیح گردن ضروری است.
بااین‌حال، لوردوز گردنی می‌تواند غیرطبیعی شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که انحنا بیش از حد افزایش یابد (هایپرلوردوز یا لوردوز بیش از حد) یا کاهش یابد (هیپولوردوز یا لوردوز کم). لوردوز بیش از حد گردن می‌تواند به فشار بیش از حد بر عضلات، رباط‌ها و مفاصل گردن منجر شود.
علائم شایع لوردوز گردنی
علائم لوردوز گردنی بسته به‌شدت انحنا و علت زمینه‌ای آن می‌تواند متفاوت باشد. برخی از علائم شایع لور دوز گردنی عبارت‌اند از:
- درد گردن: درد ممکن است مبهم، سوزشی یا تیرکشنده باشد و ممکن است به شانه‌ها، بازوها و دست‌ها انتشار یابد.
- گرفتگی عضلات گردن: عضلات گردن ممکن است سفت و منقبض شوند که باعث محدودیت حرکت می‌شود.
- محدودیت حرکت: ممکن است حرکت‌دادن گردن به جهات مختلف دشوار باشد.
- سردرد: سردردها، به‌ویژه سردردهای تنشی، می‌توانند ناشی از فشار عضلات گردن باشند.
- خستگی: فشار مداوم بر عضلات گردن می‌تواند منجر به خستگی شود.
- بی‌حسی و گزگز: در موارد شدید، فشار بر اعصاب گردن می‌تواند منجر به بی‌حسی، گزگز یا ضعف در بازوها و دست‌ها شود.
- ظاهر غیرطبیعی گردن: در لوردوز بیش از حد، ممکن است گردن به طور غیرطبیعی به جلو برجسته به نظر برسد.
تفاوت کایفوز و لوردوز گردنی در ساختار و علائم
اکنون به بررسی تفاوت کایفوز و لوردوز گردنی می‌پردازیم.
ساختار کایفوز و لوردوز گردنی
- لوردوز: انحنای مقعر به سمت عقب (طبیعی یا افزایش‌یافته) در ناحیه گردن.
- کیفوز: انحنای محدب به سمت عقب (قوز) در ناحیه گردن که برخلاف انحنای طبیعی است. به طور خلاصه، کیفوز = قوس برآمده به عقب و لوردوز = قوس مقعر به عقب (طبیعی یا افزایش‌یافته).
علائم کایفوز و لوردوز گردنی
لوردوز
- لوردوز بیش از حد: برجستگی قدامی گردن، کشیدگی عضلات خلفی گردن، درد، محدودیت حرکت، اسپاسم عضلانی.
کیفوز
- سر به جلو: سر به سمت جلوتر از شانه‌ها قرار می‌گیرد.
- شانه‌های گرد: شانه‌ها به سمت جلو خمیده می‌شوند.
- درد پشت گردن: درد در قسمت پشت گردن شایع است.
- فشردگی کانال نخاعی: در کیفوز شدید، ممکن است کانال نخاعی فشرده شود و علائم عصبی ایجاد کند.
علل کایفوز و لوردوز گردنی
- لوردوز: عوامل مادرزادی، ضعف عضلات شکم، چاقی، پوکی‌استخوان، التهاب دیسک بین مهره‌ای.
- کیفوز: وضعیت بدنی نامناسب، آرتروز، پوکی‌استخوان، آسیب‌دیدگی
در هر دو حالت، دردهای مکانیکی و محدودیت حرکت شایع هستند.
نتیجه‌گیری
درک تفاوت بین کیفوز گردنی و لوردوز گردنی برای حفظ سلامت ستون فقرات گردنی بسیار مهم است. لوردوز انحنای طبیعی گردن است و کیفوز انحنای غیرطبیعی بوده که می‌تواند منجر به مشکلات متعددی شود. لوردوز بیش از حد نیز مشکلات زیادی برای فرد ایجاد می‌کند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند به کاهش درد، بهبود عملکرد و جلوگیری از عوارض بیشتر کمک کند.در صورت تمایل باقی مقالات در این حوزه را هم مطالعه بفرمایید.
تایید شده توسط دکتر علی حوصله
محتوای این مقاله صرفا برای آگاه سازی شما عزیزان است. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشک مشاوره بگیرید
