آرتروز زانو در زنان عمدتاً بهواسطه معاینات فیزیکی و مشاهده و بررسی علائم بالینی، شکایات بیمار و سوابق پزشکی فرد مبتلا انجام میشود. جهت تشخیص دقیق این عارضه در بانوان جراح زانو یا متخصص ارتوپد مفصل زانو را دقیقاً بررسی میکند تا ببیند التهاب، درد و تورم، صداهای غیرطبیعی و محدودیتهای حرکتی مشاهده میکند یا خیر. شاید برای شما نیز این پرسش مطرح شود که آرتروز زانو در زنان چیست؟ در ادامه به راههای تشخیص آرتروز زانو در زنان علت و روش درمان میپردازیم.
آرتروز زانو در بانوان چیست؟
از جمله شایعترین بیماریهای مفصلی در بانوان، آرتروز زانو در زنان است. در این بیماری غضروفهای مفصل زانو از بین میرود و مفصلها شروع به التهاب مزمن میکنند که سبب سفتشدن، محدودیتهای حرکتی و درد میشود.
علت آرتروز زانو در زنان
در واقع آرتروز زانو در زنان هنگامی رخ میدهد که غضروفهای محافظ و لغزنده میان استخوانهای درشتنی و ران آسیبدیده و فرسوده شده باشند. در این زمان شاهد نزدیکشدن استخوانهای زانو به هم خواهیم بود و کیسهها و مایع مفصلی التهاب پیدا خواهند کرد.
علائم آرتروز زانو در زنان
عمدتاً علایم آرتروز زانو در زنان کمکم و بهتدریج ظاهر میشود. در مراحل نخستین، درد بسیار خفیفی بعد از فعالیتهای طولانیمدت همچون پیادهروی خواهید داشت که با استراحت میتوانید به رفع آن بپردازید. اگر آرتروز پیشرفت کرد، شاهد طولانیتر شدن و شدت بیماری خواهید بود و در زمان استراحت هم آن را احساس خواهید کرد. محدودیت حرکت و سفتشدن زانو کمکم در فرد مبتلا احساس خواهد شد.
چنانچه بیماری شدت پیدا کند در زمان خواب و حتی اگر حرکتی هم نداشته باشید، درد زانو را احساس خواهید کرد. درد و سفتشدن بعد از بیتحرکی طولانی همچون خوابیدن و یا زمانهایی که نشستهاید بیشتر احساس خواهد شد. چنانچه بیماری پیشرفتهتر شود، زانوها متورمتر شده و سبب ایجاد ناهنجاریهای مفصلی میشوند. عملکرد روزانه و تحرک زانو در این صورت محدود خواهد شد.
تشخیص آرتروز زانو در زنان
جهت تشخیص آرتروز زانو در زنان عمدتاً از طریق بررسی علایم بالینی و معاینه فیزیکی، اظهارات و گاهی شکایت بیمار و سوابق پزشکی او انجام میشود. ابتدا جراح و یا ارتوپد مفاصل زانو را بهدقت بررسی کرده و تورم، التهاب، صداهای غیرعادی و محدودیتهای حرکتی زانو را دقیقاً بررسی میکند.
بعدازاین کار بایستی بیمار از زانوی خود در موقعیتهای متفاوت عکس رادیوگرافی بگیرد و مقدار فرسایش غضروف را ببیند و تغییرات استخوانی مفصلها را بررسی نماید. برای بررسی و ارزیابی دقیق آسیبهای مفصلی و غضروفها از عکسبرداری MIR استفاده میشود. در برخی موارد هم جهت بررسی مارکرهای التهابی مانند CCP از آزمایش خون استفاده خواهد شد.
یافتههای پاراکلینیکی و بالینی هم به تشخیص قطعی آرتروز زانو کمک شایان توجهی خواهد کرد. برای آن که بتوان یک درمان دائمی و قطعی برای این عارضه یافت، قطعاً باید باتوجهبه درنظرگرفتن روند درمان بیمار درمانهای مناسب را انتخاب کرد. شما میتوانید با استفاده از خدمات بنیاد سلامت دکتر حوصله، بهخوبی از این روشهای بهبود آرتروز اطلاع پیدا کنید.
ورزش برای آرتروز زانو برای خانمها
اغلب افراد این تصور اشتباه را دارند که ورزش برای افراد دارای آرتروز زانو چندان مناسب نیست، این در حالی است که زنانی که به آرتروز زانو مبتلا هستند، از طریق انجام فعالیتهای ورزشی به شکل منظم میتوانند علایم بیماریشان را بهبود بخشند. از طریق پیادهروی به شکل منظم و در فضاهای باز میتوان آرتروز زانو در زنان را بهبود بخشید. به پیادهروی با سرعت بسیار کم با کفشهایی که ضدضربه و یا پشتیبان پا هستند انجام شود تا عضلات پا تقویت شده و دامنه حرکتی زانو بهبود پیدا کند. یکی دیگر از ورزشهایی که جهت درمان آرتروز در زنان میتوان استفاده میشود، شناست. شنا ورزشی بیضرر جهت تقویت عضلات و کمشدن التهابات مفصلی است.
جهت درمان آرتروز زنان با انجام حرکات آرام در آب میتوانند بهخوبی عضلاتشان را تقویت کنند. افزون بر این، ورزش یوگا و تمرینات کششی هم سبب افزایش انعطافپذیری عضلات و مفاصل میشوند. با دوچرخهسواری هم میتوان بدون آنکه فشار زیادی به زانوها وارد شود، عضلات زانو را تقویت کرد. بهتر است جهت درمان آرتروز در زنان از ورزشهای بیخطر و کمی ملایم استفاده شود. ورزشهایی که از شدت پایین و ملایم حرکات برخوردارند بهترین ورزشها برای درمان عارضه آرتروز در زنان است. جهت داشتن یک برنامه ورزشی مناسب، با یک پزشک متخصص برای برنامهریزی صحیح مشورت کنید.
آرتروز زانو بعد از زایمان
در دوران بارداری بانوان در معرض امراض مختلفی میتوانند قرار بگیرند که یکی از آنها آرتروز است. برخی مادران در این دوران با درد لگن بعد از جراحی و لرزش زانوها مواجه میشوند. از جمله دلایل ابتلا به آرتروز در زنان بعد از زایمان، میتوان به افزایش وزن آنها اشاره کرد. همانطور که وزن جنین افزایش پیدا میکند اگر این وزن مدیریت نشود، بانوان باردار افزایش وزن زیادی را همراه با فشار بر زانوها احساس خواهند کرد. برخی مادران باردار با درد مزمن زانو و آرتروز مواجه میشوند و اگر سابقه درد مفاصل را داشته باشند بعد از زایمان، دردهای مفصلی را بهشدت تجربه خواهند کرد.
در این دوران هورمونهای لازم برای رشد جنین میتواند سبب شلشدن رباط زانوها شود تا حمل جنین برای مادر راحتتر باشد. بعد از زایمان این رباطها باید به حالت اولیه بازگردند که این امر سبب درد مفاصل در بانوان بعد از زایمان خواهد شد. چنانچه مادر باردار ورزشهای منظمی را در دوران بارداری انجام ندهد، بعد از زایمان احتمال بیشتری وجود دارد که به درد مفاصل دچار شود. تشخیص این درد بعد از زایمان از طریق تصویربرداری اشعه ایکس، تصویربرداری توموگرافی رایانهای، امواج فراصوت، تصویربرداری تشدید مغناطیسی انجام میشود.
نتیجه گیری
جهت درمان درد آرتروز زانو در زنان میتوان از بستههای آب داغ و یخ جهت تسکین درد مفصلها استفاده کرد. برای بهبود میتوان زانوهایتان را ماساژ دهید. طب سوزنی هم در این زمینه میتواند کارساز باشد. البته از طریق دارو هم میتوان به درمان این بیماری اقدام کرد. از جمله داروهای مورداستفاده در این زمینه داروهای مسکن، کورتیکواستروئید، اسید هیالورونیک را نام برد. تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت هم در این موارد توصیه میشود. برای بهبود همچنین میتوان از تمرینات ورزشی جهت تسکین درد زانو در زنان بعد از زایمان استفاده کرد.
سؤالات متداول
چرا زنان بیشتر از مردان در معرض آرتروز زانو هستند؟
وجود تغییرات هورمونی در بانوان که از شروع دوران یائسگی نشئت میگیرد، وجود ساختار آناتومیکی متفاوت مفاصل زانو در بانوان و چرخه پریودشدن در آنها سبب شده تا زنان در مقایسه با مردان در معرض ابتلا به آرتروز باشند.
آیا آرتروز زانو در زنان درمانپذیر است؟
قطعاً بله آرتروز زانو در زنان بهراحتی درمانپذیر است. میتوان جهت درمان آرتروز در زنان از دارودرمانی، تقویت عضلات، تزریق داخل مفصلی، فیزیوتراپی و جراحی باتوجهبه نوع و شدت آرتروز استفاده کرد.
راههای جلوگیری از پیشرفت آرتروز در زنان کدام است؟
از طریق کنترل وزن، کمکگرفتن و استفاده از تجهیزات حمایتکننده زانو، ورزشهای منظم، پرهیز از فعالیتهای پرفشار بر زانو، درمان به هنگام علایم التهاب مفاصل، مراقبت از سلامت استخوانها میتواند از پیشرفت آرتروز زنان بهخوبی جلوگیری کند.
