معرفی عضله لانگیسیموس (Longissimus)

مقدمه

عضله لانگیسیموس (Longissimus) یکی از عضلات مهم و عمیق در پشت است که در گروه Erector Spinae  قرار دارد و نقش کلیدی در نگه‌داشتن و حرکت دادن ستون فقرات ایفا می‌کند. در این مقاله، ابتدا به معرفی محل قرارگیری این عضله و اجزای آن می‌پردازیم، سپس به بررسی سر ثابت و سر متحرک آن می‌پردازیم. همچنین سیستم عصب‌رسانی و خون‌رسانی آن، عملکرد آن از منظر آناتومی و بیومکانیک، آسیب‌های رایج، دلایل بروز این آسیب‌ها و بهترین تمرینات برای تقویت عضله لانگیسیموس را بررسی خواهیم کرد.

عضله لانگیسیموس (Longissimus) چیست؟

عضله لانگیسیموس یکی از عضلات عمقی گروه Erector Spinae  است که در قسمت پشت قرار دارد. این عضله در سه بخش اصلی سینه‌ای  (thoracic)، گردنی  (cervicis)  و سر (capitis) تقسیم می‌شود و نقش مهمی در حمایت و حرکت ستون فقرات دارد. لانگیسیموس در راست نگه‌داشتن ستون فقرات، خمیدگی جانبی و حرکت سر مشارکت دارد. این عضله توسط اعصاب اسپاینال عصب‌گیری می‌شود و خون‌رسانی آن از شریان‌های بین دنده‌ای و عمقی گردنی تأمین می‌شود.

محل قرارگیری عضله لانگیسیموس  (Longissimus)

این عضله به‌طور طولی از ناحیه کمر شروع شده و تا ناحیه گردن و سر امتداد می‌یابد. به دلیل موقعیت خود، لانگیسیموس در تثبیت ستون فقرات و حفظ حالت ایستاده بدن بسیار حیاتی است. همچنین، در حرکات چرخشی و خمیدگی جانبی بدن نقش اساسی دارد و با همکاری دیگر عضلات گروه ایریکتور اسپاینه، حرکت‌های پیچیده‌ای را ممکن می‌سازد.

هر بخش این عضله عملکرد خاص خود را دارد، اما همه‌ی آن‌ها به‌طورکلی در راست کردن و حفظ ثبات ستون فقرات کمک می‌کنند. علاوه بر این، لانگیسیموس بااتصال به دنده‌ها و فرآیندهای عرضی مهره‌ها، به حرکت سر و گردن نیز کمک می‌کند و ازاین‌رو در فعالیت‌های روزمره و ورزش‌های مختلف نقش مهمی ایفا می‌کند.

این عضله ازلحاظ عصب‌رسانی تحت تأثیر اعصاب اسپاینال قرار دارد که از شاخه‌های خلفی آن‌ها نشأت می‌گیرند. خون‌رسانی به لانگیسیموس توسط شریان‌های بین دنده‌ای و شریان‌های عمقی گردنی صورت می‌گیرد. این امر موجب می‌شود تا عضله بتواند عملکردهای پیچیده خود را باقدرت و اثربخشی بالا انجام دهد. ضعف یا آسیب در این عضله می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند درد کمر یا اختلال در حرکات بدن شود، بنابراین تقویت و حفظ سلامت آن اهمیت زیادی دارد.

بررسی سر ثابت لانگیسیموس  (Longissimus)

سر ثابت عضله لانگیسیموس (Longissimus) به بخش‌های استخوانی خاصی مانند مهره‌ها و دنده‌ها متصل می‌شود و این اتصال در ایجاد پایداری و حمایت از ستون فقرات اهمیت دارد. این قسمت ثابت، به‌ویژه در زمان حرکت‌های پیچیده یا مقاومت در برابر فشارهای بیرونی، نقش مهمی ایفا می‌کند. سر ثابت با نگه‌داشتن موقعیت ساختارهای استخوانی، به عضله لانگیسیموس اجازه می‌دهد تا به‌عنوان یک عامل استاتیک در حمایت از بدن عمل کند و درواقع ستون فقرات را در وضعیت صحیح خود نگه دارد.

با‌توجه‌به اینکه سر ثابت وظیفه تثبیت را بر عهده دارد، این بخش از عضله به‌طور مستقیم بر استحکام و پایداری ستون فقرات تأثیر می‌گذارد و به عضله این امکان را می‌دهد که در برابر نیروهایی که در طول فعالیت‌های روزانه به بدن وارد می‌شود، مقاومت کند. این امر به‌ویژه برای جلوگیری از آسیب‌های عضلانی و ستون فقرات اهمیت دارد، زیرا پایداری ایجادشده توسط سر ثابت عضله لانگیسیموس می‌تواند از ایجاد درد یا آسیب‌های مزمن در ناحیه کمر و گردن جلوگیری کند.

سر ثابت عضله لانگیسیموس همچنین برای حرکات دینامیک بدن، ازجمله چرخش یا خمیدگی جانبی ستون فقرات، مهم است. در این حرکات، سر ثابت وظیفه حفظ وضعیت و پایداری بدن را دارد تا سر متحرک بتواند به‌طور کارآمد و بدون آسیب حرکت کند. این عملکرد موجب می‌شود که عضله لانگیسیموس در فعالیت‌هایی مانند ورزش، بلند‌کردن اجسام سنگین یا انجام حرکات ورزشی پیچیده ازجمله ورزش‌های قدرتی و انعطاف‌پذیری نقشی اساسی داشته باشد.

بررسی سر متحرک لانگیسیموس  (Longissimus)

سر متحرک عضله لانگیسیموس به بخش‌هایی از استخوان‌ها متصل می‌شود که درحرکت‌های دینامیک نقش دارند، مانند فرآیندهای عرضی مهره‌ها، دنده‌ها و برجستگی ماستوئید در جمجمه. این سر از عضله به‌ویژه در خمیدگی جانبی و چرخش ستون فقرات مشارکت دارد و امکان حرکت سر و گردن را می‌دهد. به همین دلیل، سر متحرک نقش کلیدی در حرکات پیچیده و کنترل دقیق بدن ایفا می‌کند و از اهمیت زیادی در عملکردهای روزانه و ورزش‌های مختلف برخوردار است.

سر متحرک لانگیسیموس به این دلیل که به استخوان‌های متصل می‌شود که در حرکات سر و گردن دخیل هستند، به عضله این امکان را می‌دهد که در تغییر وضعیت و انعطاف‌پذیری بدن مؤثر باشد. این حرکت‌ها می‌توانند شامل چرخش سر به طرفین یا خمیدگی جانبی بدن باشند که در بسیاری از فعالیت‌های روزانه مانند نگاه کردن به اطراف یا انجام حرکات ورزشی نقش دارند. درنتیجه، سر متحرک این عضله برای حفظ تعادل و هماهنگی حرکات ضروری است.

همچنین، سر متحرک لانگیسیموس در عملکردهای ورزشی و حرکات قدرتی مانند بلند‌کردن وزنه یا حرکات کششی نقش مهمی دارد. با کمک این بخش از عضله، بدن قادر است تا نیروهای زیادی را تحمل کند و در برابر فشارهای مختلف مقاومت کند. این امر موجب می‌شود که سر متحرک در جلوگیری از آسیب‌های مربوط به حرکات شدید یا انجام فعالیت‌های ورزشی پیشرفته اهمیت پیدا کند و به‌سلامت کلی بدن و کارکرد صحیح آن کمک کند.

سیستم عصب­‌رسانی لانگیسیموس

سیستم عصب‌رسانی عضله لانگیسیموس از طریق شاخه‌های خلفی اعصاب اسپاینال صورت می‌گیرد. این اعصاب به‌طور مستقیم از نخاع خارج‌شده و به عضلات عمقی پشت می‌رسند که لانگیسیموس یکی از آن‌هاست. اتصال عصب‌ها به عضله موجب می‌شود که عضله قادر به پاسخ‌دهی به تحریکات عصبی باشد و حرکات پیچیده و دقیق مانند راست کردن ستون فقرات یا خمیدگی جانبی را انجام دهد. این سیستم عصبی ارتباطی، عملکرد صحیح عضله را برای انجام وظایف مختلف بدن در طول فعالیت‌های روزانه و ورزشی ممکن می‌سازد.

شاخه‌های خلفی اعصاب اسپاینال که عضله لانگیسیموس را عصب‌گیری می‌کنند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند زیرا باعث می‌شوند عضله قادر به اجرای حرکات دقیق و منظم باشد. این تحریکات عصبی برای هماهنگی حرکات بدن، حفظ تعادل و پاسخ سریع به تغییرات محیطی ضروری هستند. بدون عصب‌رسانی مناسب، عضله نمی‌تواند به‌درستی فعال شود و ممکن است مشکلاتی مانند ضعف عضلانی یا کاهش دامنه حرکتی رخ دهد.

نقش سیستم عصب‌رسانی در سلامت عضله لانگیسیموس تنها به تحریک اولیه محدود نمی‌شود؛ بلکه این سیستم در بازگشت اطلاعات به مغز نیز نقش دارد تا بدن بتواند واکنش‌های لازم را انجام دهد. این بازخورد عصبی موجب می‌شود که بدن توانایی تنظیم و تطبیق حرکات را داشته باشد و از آسیب‌دیدگی‌های احتمالی جلوگیری کند. به همین دلیل، حفظ سلامت سیستم عصبی و عملکرد صحیح عصب‌ها برای جلوگیری از درد یا اختلالات حرکتی در عضله لانگیسیموس حیاتی است.

سیستم خون‌­رسانی عضله لانگیسیموس

سیستم خون‌رسانی عضله لانگیسیموس از طریق شبکه‌ای از شریان‌ها تأمین می‌شود که شامل شریان‌های بین‌دنده‌ای خلفی، شریان‌های کمری و شریان‌های عمقی گردنی است. این شریان‌ها خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی را به بخش‌های مختلف عضله می‌رسانند و نقش مهمی در حفظ عملکرد و سلامت آن ایفا می‌کنند. عضله لانگیسیموس، به دلیل طول و گستردگی خود، نیازمند خون‌رسانی وسیعی است که بتواند فعالیت‌های متنوع و طولانی‌مدت را به‌خوبی پشتیبانی کند.

شریان‌های بین‌دنده‌ای خلفی عمدتاً در بخش میانی و بالایی عضله نقش دارند و خون‌رسانی به این نواحی را تضمین می‌کنند. در ناحیه پایینی، شریان‌های کمری تأمین‌کننده اصلی خون برای این عضله هستند. علاوه بر این، شریان‌های عمقی گردنی به بخش‌های فوقانی عضله، به‌ویژه ناحیه گردن و سر، خون‌رسانی می‌کنند. این تقسیم‌بندی دقیق جریان خون باعث می‌شود که لانگیسیموس در تمام طول خود از حمایت کافی برخوردار باشد.

سیستم خون‌رسانی عضله لانگیسیموس همچنین وظیفه دفع مواد زائد حاصل از فعالیت عضلانی را بر عهده دارد. عملکرد مناسب این سیستم به عضله کمک می‌کند تا در برابر خستگی مقاوم باشد و از بروز آسیب‌های ناشی از کمبود اکسیژن یا تجمع مواد زائد جلوگیری شود. هرگونه اختلال در خون‌رسانی می‌تواند منجر به درد، ضعف یا آسیب‌دیدگی در این عضله شده و کارایی آن را کاهش دهد.

عملکرد عضله لانگیسیموس (Longissimus) ازنظر آناتومی

عملکرد عضله لانگیسیموس ازنظر آناتومی به تثبیت، حرکت و حمایت از ستون فقرات و سر محدود نمی‌شود بلکه این عضله به دلیل موقعیت طولی و ساختار گسترده خود، نقشی کلیدی در ایجاد حرکات پیچیده و کنترل وضعیت بدن ایفا می‌کند. این عضله با راست کردن ستون فقرات، فرد را قادر می‌سازد تا وضعیت ایستاده خود را حفظ کند. این ویژگی در فعالیت‌های روزمره مانند نشستن، ایستادن و راه رفتن بسیار مهم است.

در حین خم شدن به یک سمت، این عضله در سمت مخالف به‌عنوان تثبیت‌کننده عمل می‌کند و از آسیب‌های احتمالی به مهره‌ها جلوگیری می‌کند. عملکرد عضله در این حرکات به پایداری ستون فقرات در برابر نیروهای جانبی کمک می‌کند.

علاوه بر این، عضله لانگیسیموس درحرکت سر و گردن نیز مؤثر است. بخش کاپیتیس این عضله به برجستگی ماستوئید در جمجمه متصل است و حرکات ظریفی مانند چرخش و خمیدگی سر را ممکن می‌سازد. این عملکردها برای فعالیت‌هایی مانند نگاه کردن به اطراف یا حفظ تعادل سر در حالت ایستاده ضروری هستند. عملکرد مناسب این عضله در کنار دیگر اجزای سیستم اسکلتی‌عضلانی، سلامت کلی ستون فقرات و حرکت‌های بدن را تضمین می‌کند.

عملکرد عضله لانگیسیموس (Longissimus) ازنظر بیومکانیک

از دیدگاه بیومکانیک، عضله لانگیسیموس یکی از اجزای کلیدی در انتقال نیروها و حفظ تعادل بدن است. این عضله به‌عنوان بخشی از سیستم Erector Spinae، نیروی لازم برای ایستادن و راست کردن ستون فقرات را فراهم می‌کند. در حین خمیدگی جانبی یا چرخش ستون فقرات، لانگیسیموس به توزیع متوازن نیروها کمک کرده و از آسیب به مهره‌ها جلوگیری می‌کند.

نقش بیومکانیکی دیگر این عضله در حفظ تعادل دینامیک بدن است. هنگام حرکات پیچیده مانند دویدن یا بلند‌کردن اجسام سنگین، لانگیسیموس با تنظیم نیروهای وارد بر ستون فقرات و گردن از آسیب‌های ناشی از فشار جلوگیری می‌کند. این عضله همچنین با انتقال نیرو بین قسمت‌های مختلف بدن، هماهنگی بین حرکات بالاتنه و پایین‌تنه را تسهیل می‌کند.

عملکرد عضله لانگیسیموس در بیومکانیک حرکات سر نیز حائز اهمیت است. بخش کاپیتیس این عضله با تثبیت و حرکت سر، کنترل دقیق بر تعادل جمجمه و حرکات ظریف آن را ممکن می‌سازد. این ترکیب عملکردی موجب می‌شود عضله لانگیسیموس نقشی محوری در پایداری، حرکت و محافظت از ساختارهای ستون فقرات و سر ایفا کند.

آسیب­‌های عضله لانگیسیموس (Longissimus)

آسیب‌های عضله لانگیسیموس معمولاً ناشی از فعالیت‌های فیزیکی شدید، حرکات ناگهانی یا نادرست و وضعیت بدنی نامناسب است. کشیدگی عضله یکی از رایج‌ترین انواع این آسیب‌هاست که ممکن است به‌دلیل فشار زیاد روی عضله در حین بلند کردن اجسام سنگین یا حرکات ناگهانی ایجاد شود. در این حالت، پارگی‌های کوچک در فیبرهای عضله رخ می‌دهد و باعث درد موضعی، التهاب و کاهش قدرت عضله می‌شود.

التهاب و اسپاسم عضلانی از دیگر مشکلات رایج در عضله لانگیسیموس هستند. اسپاسم معمولاً به‌دلیل خستگی عضله یا تلاش برای جبران کمبود تعادل در ستون فقرات ایجاد می‌شود. این شرایط می‌تواند همراه با محدودیت حرکتی و احساس گرفتگی در ناحیه پشت باشد. علاوه بر این، التهاب می‌تواند به‌دلیل استفاده مداوم یا فشار طولانی‌مدت بر عضله ایجادشده و به بروز درد مزمن منجر شود.

در موارد شدیدتر، آسیب‌های عضله لانگیسیموس ممکن است به مشکلات ساختاری ستون فقرات مانند فتق دیسک یا تنگی کانال نخاعی مرتبط شوند. این مشکلات ممکن است ناشی از ضعف مزمن عضله و عدم‌حمایت کافی از مهره‌ها باشد. درمان این آسیب‌ها بسته به‌شدت آن متفاوت است و ممکن است شامل استراحت، ماساژ درمانی، فیزیوتراپی و تقویت عضلات از طریق ورزش‌های مناسب باشد.

دلایل بروز آسیب‌­های لانگیسیموس

دلایل بروز آسیب‌های عضله لانگیسیموس را می‌توان به عوامل متعددی نسبت داد. یکی از مهم‌ترین دلایل، استفاده نادرست یا بیش‌ازحد از عضله است، به‌ویژه در هنگام بلند کردن اجسام سنگین یا انجام حرکات تکراری بدون آمادگی کافی. این شرایط فشار زیادی به فیبرهای عضلانی وارد کرده و می‌تواند باعث پارگی یا کشیدگی آن‌ها شود.

علاوه بر این، وضعیت بدنی نامناسب، مانند قوز کردن یا نشستن طولانی‌مدت بدون حمایت مناسب از ستون فقرات، می‌تواند به ضعف تدریجی عضله و افزایش احتمال آسیب منجر شود. عدم تعادل عضلانی نیز که ممکن است به دلیل تقویت ناکافی عضلات پشتی یا کشیدگی بیش‌ازحد عضلات جلویی بدن رخ دهد، از دیگر عوامل مؤثر در آسیب این عضله است.

ضربه‌های ناگهانی یا وارد شدن نیروهای غیرمنتظره به ستون فقرات، مانند سقوط یا تصادف، می‌تواند به آسیب‌های شدیدتری منجر شود. این موارد معمولاً شامل پارگی‌های بزرگ‌تر، اسپاسم‌های مداوم یا حتی آسیب به ساختارهای مرتبط مانند مهره‌ها هستند. برای پیشگیری از چنین آسیب‌هایی، انجام حرکات کششی، تقویت عضلات پشتی و رعایت تکنیک‌های صحیح در فعالیت‌های فیزیکی بسیار ضروری است.

دلایل بروز آسیب‌های عضله لانگیسیموس

بهترین حرکات برای تقویت عضله لانگیسیموس  (Longissimus)

برای تقویت عضله لانگیسیموس، تمریناتی که باعث تقویت کلی عضلات پشتی و پایداری ستون فقرات می‌شوند، بسیار مؤثر هستند. یکی از حرکات مفید، تمرین Bird Dog است. در این تمرین، به‌صورت چهار دست‌وپا روی زمین قرارگرفته و به‌طور هم‌زمان دست‌وپای مخالف را بلند کرده و صاف می‌کنید، سپس به موقعیت اولیه بازمی‌گردید. این حرکت به تقویت عضلات پشت، به‌ویژه عضله لانگیسیموس، کمک می‌کند و تعادل و هماهنگی عضلات را بهبود می‌بخشد.

سخن پایانی

عضله لانگیسیموس نقش بسیار مهمی درحرکت و پایداری بدن دارد و تقویت آن می‌تواند به بهبود وضعیت بدنی، کاهش خطر آسیب‌ها و افزایش کارایی در فعالیت‌های فیزیکی کمک کند. انجام تمرینات مناسب مانند تمرین Bird Dog و سایر حرکات تقویتی برای عضلات پشت می‌تواند قدرت و استقامت عضله لانگیسیموس را بهبود بخشد. این نوع تمرینات نه‌تنها به تقویت عضله کمک می‌کنند، بلکه هماهنگی و تعادل بدن را نیز تقویت می‌کنند که برای انجام فعالیت‌های روزمره و ورزشی بسیار ضروری است؛ بنابراین، با گنجاندن تمرینات هدفمند در برنامه تمرینی خود، می‌توانید از آسیب‌های احتمالی پیشگیری کرده و به حفظ سلامت کلی بدن کمک کنید.

منابع:

https://www.kenhub.com/en/library/anatomy/longissimus-mus

https://teachmeanatomy.info/encyclopaedia/l/longissimus/

https://www.getbodysmart.com/back-muscles/longissimus-capitis-muscle/

https://www.getbodysmart.com/back-muscles/longissimus-cervicis-muscle/