عضله سهسر بازویی از طریق ساختاری به نام تاندون سهسر بازویی به استخوان اولنا در آرنج متصل میشود و نقش مهمی درباز کردن مفصل آرنج و انجام حرکات کششی ایفا میکند. سلامت تاندون سهسر بازویی برای انجام فعالیتهای روزمره، حرکات ورزشی و کارهای قدرتی بسیار ضروری است و هرگونه فشار یا تحریک مداوم میتواند منجر به وضعیتی بهنام ترایسپس تندینایتیس شود. در این مطلب از سایت دکتر حوصله ، بهصورت مرحلهبهمرحله با این وضعیت آشنا میشویم؛ ابتدا تعریف دقیق آن را بیان میکنیم، سپس به نشانهها، دلایل، روشهای شناسایی و حرکات مفید برای بهبود آن میپردازیم. همچنین، انواع این وضعیت را بر اساس شدت بررسی کرده و نکاتی کاربردی برای جلوگیری از بروز آن ارائه خواهیم کرد.
فهرست محتوا
Toggleمقدمهای بر التهاب تاندون سه سر بازویی
تاندون سهسر بازویی ساختاری نیرومند و فیبری است که عضلهی سهسر بازویی را به استخوان آرنج (اولنا) متصل میکند. این عضله که در پشت بازو قرار دارد، مسئول اصلی حرکت باز کردن (اکستنشن) مفصل آرنج است. زمانی که دست را صاف میکنیم، هل میدهیم یا جسمی را به بالا فشار میدهیم، تاندون سهسر بازویی نقش کلیدی ایفا میکند.
از ورزشکاران قدرتی گرفته تا افرادی که در مشاغل فیزیکی فعال هستند، همه به عملکرد صحیح این تاندون برای انجام حرکات روان، پایدار و هماهنگ بازو نیاز دارند. علاوه بر حرکات معمول، تاندون سهسر بازویی به حفظ پایداری مفصل آرنج در هنگام وارد شدن نیروهای ناگهانی یا فشارهای تکراری کمک میکند و در هماهنگی کلی بین مفصل شانه، آرنج و مچ نقش حمایتی دارد.
با توجه به نقشی که تاندون سهسر بازویی در عملکرد طبیعی بازو ایفا میکند، آسیبپذیری آن در برابر فشارهای مداوم یا حرکات غیراصولی موضوعی قابلتوجه است. یکی از وضعیتهای شایعی که ممکن است در این تاندون ایجاد شود، ترایسپس تندینایتیس یا همان التهاب تاندون سهسر بازویی است؛ حالتی که در آن بافت تاندونی دچار تحریک، کشش یا میکروآسیبهای سطحی میشود.
این وضعیت ممکن است در فعالیتهایی که شامل هل دادن مکرر، پرس سینه، شنا یا حتی انجام کارهای تکراری با دستهای بالاسر هستند، بیشتر دیده شود. ازآنجاییکه عملکرد تاندون سهسر بازویی بهطور مستقیم با دامنه حرکتی و قدرت عملکردی مفصل آرنج مرتبط است، توجه به نشانهها و عوامل ایجادکننده آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ادامه این نوشتار، به ابعاد مختلف ترایسپس تندینایتیس خواهیم پرداخت.
التهاب تاندون سه سر بازویی چیست؟
التهاب تاندون سهسر بازویی یا ترایسپس تندینایتیس حالتی است که در آن تاندون متصلکنندهی عضله سهسر به پشت استخوان آرنج دچار تحریک، التهاب یا تخریب تدریجی میشود. این تاندون مسئول انتقال نیروی عضله سهسر برای صاف کردن مفصل آرنج است و در فعالیتهایی مثل هل دادن، پرس کردن، یا بلند کردن اشیاء سنگین درگیر میشود. در این وضعیت، ساختار فیبری تاندون ممکن است به دلیل استفاده بیشازحد، حرکات تکراری یا وارد شدن فشار ناگهانی دچار اختلال عملکردی شود که به شکل کاهش انعطافپذیری، ضخیم شدن موضعی یا حساسیت در ناحیه تاندونی بروز میکند.
برخلاف پارگی تاندون که معمولاً بهصورت ناگهانی و با ایجاد پارگی کامل یا ناقص در فیبرهای تاندون همراه است و همچنین با علائمی نظیر افت شدید عملکرد عضله یا ناتوانی درحرکت بازو ظاهر میشود، ترایسپس تندینایتیس یک فرایند تدریجی و پیشرونده است. همچنین این وضعیت با کشیدگی تاندون تفاوت دارد؛ کشیدگی معمولاً ناشی از فشار یا حرکت ناگهانی بوده و با تغییرات موقتی در کشسانی یا عملکرد تاندون همراه است، درحالیکه التهاب تاندون سهسر بازویی بیشتر نتیجهی آسیبهای میکروسکوپی تکراری در طول زمان است. این تفاوتها شناخت بهتر شرایط را ممکن میسازند و به تصمیمگیری دقیقتر برای انتخاب مسیرهای مناسب در مواجهه با آن کمک میکنند.
علائم التهاب تاندون سه سر بازویی
التهاب تاندون سهسر بازویی میتواند با مجموعهای از علائم ناخوشایند همراه باشد که بهطور خاص در ناحیه پشت آرنج و اطراف تاندون سهسر بازویی تجربه میشود. یکی از اصلیترین علائم این وضعیت، درد مزمن یا موقتی است که بهطورمعمول هنگام انجام حرکات خاص، مانند باز کردن آرنج یا فشار دادن اشیاء، بروز میکند. این درد معمولاً بهصورت تیرکشیدن یا درد مبهم احساس میشود و ممکن است در طول زمان و با شدتهای مختلف بهبود یا بدتر شود. همچنین فرد ممکن است در هنگام لمس ناحیه اتصال تاندون به استخوان، حساسیت شدیدی احساس کند.
این حساسیت به لمس معمولاً با فشار بر ناحیهی ملتهب بدتر میشود و میتواند حتی هنگام انجام کارهای روزمره مانند نوشتن یا غذا خوردن نیز مشکلساز باشد. تورم خفیف یا گرمی در ناحیه آسیبدیده نیز میتواند مشاهده شود که ناشی از التهاب در بافتهای اطراف تاندون است. این علائم التهابی نشاندهنده تجمع مایع در ناحیه آسیبدیده و تلاش بدن برای ترمیم و بهبود است.
در کنار این علائم، محدودیت در دامنه حرکتی آرنج یکی دیگر از مشکلات شایع در افراد مبتلابه التهاب تاندون سهسر بازویی است. به دلیل درد و حساسیت ناشی از التهاب، فرد ممکن است نتواند حرکتهای خاصی را بهراحتی انجام دهد، بهویژه زمانی که نیاز به باز کردن کامل یا کشیدن بازو باشد. این محدودیت حرکتی میتواند بهطور چشمگیری فعالیتهای روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد و از انجام برخی کارها جلوگیری کند.
ضعف عضلانی نیز یکی دیگر از علائم شایع است که بهدلیل آسیب به تاندون و کاهش توانایی انتقال نیرو از عضله به مفصل آرنج ایجاد میشود. درنتیجه، فرد ممکن است هنگام انجام ورزشهای قدرتی یا فعالیتهای فیزیکی احساس کند که قدرت بازو کاهشیافته است. اگر این علائم بهموقع موردتوجه قرار نگیرند، میتوانند به مشکلات مزمن تبدیل شوند که بهمرورزمان عملکرد طبیعی بازو و آرنج را تحت تأثیر قرار میدهند.
علتهای التهاب تاندون سه سر بازویی
التهاب تاندون سهسر بازویی (ترایسپس تندینایتیس) معمولاً نتیجه فشار مداوم یا آسیبهای تکراری به تاندون است که بهمرورزمان باعث تحریک و التهاب در بافت آن میشود. یکی از دلایل اصلی این وضعیت، استفاده مکرر از بازو در فعالیتهایی است که نیاز به فشار یا کشش مداوم دارند. ورزشکارانی که بهطور مرتب حرکات قدرتی مانند پرس سینه، شنا رفتن، یا تمرینات فشاری انجام میدهند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این مشکل قرار دارند.
تکرار این حرکات بدون استراحت کافی میتواند باعث آسیبهای میکروسکوپی به تاندون سهسر بازویی و درنهایت التهاب آن شود. این نوع استفاده مفرط بهویژه در افرادی که تمرینات شدید انجام میدهند یا کسانی که در مشاغل فیزیکی با فشار زیاد به بازوها درگیر هستند، بسیار شایع است.
علاوه بر استفاده مکرر از بازو، آسیبهای تکراری نیز میتوانند عامل دیگری برای بروز التهاب تاندون سهسر بازویی باشند. بهعنوانمثال، افرادی که بهطور مکرر از بازو برای انجام حرکات تکراری مانند بلند کردن اشیاء سنگین، فشار دادن یا حتی انجام ورزشهای با شدت بالا استفاده میکنند، ممکن است به این وضعیت دچار شوند. آسیبهای تکراری که بهویژه در افراد بدون آمادگی جسمانی کافی یا در هنگام انجام حرکات با تکنیک نادرست رخ میدهند، میتوانند فشار زیادی به تاندون وارد کنند و باعث تغییرات التهابی در آن شوند. همچنین آسیبهای ناگهانی یا وارد آمدن نیروی زیاد در یک حرکت خاص (مانند افتادن روی بازو یا انجام حرکتهای کششی بیشازحد) نیز میتوانند موجب شروع التهاب در تاندون سهسر بازویی شوند.
راههای تشخیص التهاب تاندون سه سر بازویی
تشخیص التهاب تاندون سهسر بازویی معمولاً شامل یک سری روشهای مختلف است که به پزشک کمک میکند تا علت دقیق علائم و وضعیت بیمار را شناسایی کند. اولین و مهمترین گام در فرآیند تشخیص، معاینه بالینی است. در این مرحله، پزشک بهدقت وضعیت بیمار را ارزیابی میکند، بهویژه با بررسی تاریخچهی پزشکی، نوع فعالیتها و علائم بیمار. معاینه شامل لمس ناحیه آسیبدیده برای شناسایی حساسیت و تورم و همچنین ارزیابی دامنه حرکتی مفصل آرنج است. پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که حرکتهایی مانند باز کردن آرنج یا فشار دادن انجام دهد تا شدت درد و محدودیت حرکتی بررسی شود. این معاینات اولیه معمولاً به تشخیص اولیه کمک میکنند.
برای تأیید تشخیص و ارزیابی دقیقتر، پزشک ممکن است از تستهای عملکردی استفاده کند. این تستها معمولاً به ارزیابی قدرت عضلات و عملکرد مفصل آرنج کمک میکنند. بهعنوانمثال، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد تا در وضعیتهای خاصی بازو را فشار دهد یا آن را به جهات مختلف حرکت دهد تا واکنش تاندون و عضله بررسی شود. همچنین، برای اطمینان از تشخیص التهاب و ارزیابی وضعیت تاندون، تصویربرداری پزشکی میتواند مفید باشد. یکی از رایجترین روشها، تصویربرداری MRI است که میتواند بهوضوح وضعیت تاندون را نشان دهد و اطلاعات دقیقی درباره میزان آسیب و التهاب ارائه دهد.
همچنین، سونوگرافی یکی دیگر از روشهای تصویربرداری است که میتواند برای ارزیابی تغییرات در ساختار تاندون و شناسایی التهابهای احتمالی استفاده شود. در برخی موارد، سونوگرافی به دلیل قابلدسترس بودن و عدم نیاز به استفاده از تابش، ممکن است گزینهی ترجیحی باشد. این روشها به پزشک کمک میکنند تا تشخیص دقیقی داشته باشد و طرح درمان مناسب را برای بیمار ارائه دهد.
حرکات ورزشی برای بهبود التهاب تاندون سه سر بازویی
برای بهبود التهاب تاندون سهسر بازویی، انجام برخی حرکات ورزشی میتواند به کاهش فشار و تحریک تاندون کمک کند و دامنه حرکتی مفصل آرنج را بهبود بخشد. این حرکات معمولاً شامل تمرینات کششی و تقویتی است که بهطور خاص برای تقویت عضلات اطراف تاندون و افزایش انعطافپذیری آن طراحیشدهاند. در این بخش، به معرفی برخی از حرکات ورزشی مؤثر برای تسهیل بهبودی پرداخته خواهد شد. این تمرینات باید تحت نظر پزشک یا فیزیوتراپیست و با توجه به وضعیت خاص هر فرد انجام شوند تا از آسیبهای بیشتر جلوگیری شود.
انواع التهاب تاندون سه سر بازویی
التهاب تاندون سهسر بازویی میتواند به سه دستهی اصلی تقسیم شود که بر اساس شدت علائم و مدتزمان بروز آنها مشخص میشود. در مرحلهی التهاب خفیف، آسیب به تاندون معمولاً محدود به دردهای خفیف و موقتی است که تنها در هنگام انجام فعالیتهای خاص مانند تمرینات فشاری یا حرکتهای کششی شدید احساس میشود. این درد معمولاً پس از استراحت از بین میرود و در اکثر موارد، فرد همچنان قادر است فعالیتهای روزمره خود را انجام دهد. در این مرحله، التهاب تنها تأثیرات جزئی بر عملکرد تاندون و حرکت مفصل آرنج دارد و با کاهش فعالیتهای شدید، بهبود سریعتری را شاهد خواهیم بود. به همین دلیل، درمانهای ابتدایی مانند استراحت و کاهش فشار میتوانند بهراحتی وضعیت بیمار را بهبود بخشند.
راههای پیشگیری از التهاب تاندون سه سر بازویی
پیشگیری از التهاب تاندون سهسر بازویی (ترایسپس تندینایتیس) امری بسیار مهم است که میتواند از بروز مشکلات مزمن و جدی جلوگیری کند. رعایت برخی نکات پیشگیرانه میتواند فشار زیادی که به تاندون وارد میشود را کاهش دهد و خطر آسیب را به حداقل برساند. یکی از مهمترین راههای پیشگیری، گرم کردن و کشش قبل از فعالیتهای شدید است. انجام حرکات کششی مناسب و گرم کردن عضلات قبل از شروع تمرینات ورزشی میتواند به کاهش تنش در تاندونها و عضلات کمک کند و از وارد شدن فشار ناگهانی به آنها جلوگیری کند. همچنین، استراحتهای منظم بین تمرینات و جلوگیری از انجام حرکات تکراری با شدت زیاد برای مدت طولانی، به تاندونها زمان کافی برای بهبودی و بازیابی میدهد.
تقویت عضلات اطراف تاندون سهسر بازویی نیز یکی دیگر از روشهای پیشگیری است. عضلات قویتر میتوانند فشار وارده بر تاندون را کاهش دهند و حرکتهای نرمتر و ایمنتری را فراهم کنند. همچنین، تکنیکهای صحیح هنگام انجام تمرینات و فعالیتهای روزمره بسیار حیاتی است. استفاده از تکنیکهای درست در ورزشها و کارهای فیزیکی مانند بلند کردن اشیاء میتواند از وارد آمدن فشار زیاد به تاندون جلوگیری کند.
بهعلاوه، پرهیز از تمرینات شدید و سنگین بدون آمادگی مناسب و افزایش تدریجی شدت فعالیتها نیز از آسیب به تاندونها جلوگیری میکند. درنهایت، مشاوره با پزشک یا فیزیوتراپیست برای طراحی یک برنامه ورزشی مناسب بر اساس وضعیت بدنی فرد و نیازهای خاص او میتواند کمک زیادی در پیشگیری از التهاب تاندون سهسر بازویی کند.
نتیجهگیری
التهاب تاندون سهسر بازویی میتواند تأثیرات قابلتوجهی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد، بنابراین شناخت و آگاهی از این وضعیت بسیار حائز اهمیت است. با شناسایی علائم اولیه و تشخیص زودهنگام، میتوان از پیشرفت التهاب جلوگیری کرده و خطر تبدیل آن به مشکلات مزمن را کاهش داد. همچنین، پیشگیری از بروز التهاب از طریق روشهایی همچون گرم کردن قبل از فعالیت، تقویت عضلات و رعایت تکنیکهای صحیح در تمرینات ورزشی، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
درمان صحیح و بهموقع میتواند به تسریع روند بهبودی کمک کرده و از عوارض جدیتری مانند محدودیت حرکتی یا نیاز به جراحی جلوگیری کند. درنهایت، با رعایت نکات پیشگیرانه و مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم، میتوان التهاب تاندون سهسر بازویی را بهخوبی مدیریت کرده و از آسیبهای بیشتر جلوگیری کرد.در صورت تمایل باقی مقالات در این حوزه را هم مطالعه بفرمایید.

تایید شده توسط دکتر علی حوصله
محتوای این مقاله صرفا برای آگاه سازی شما عزیزان است. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشک مشاوره بگیرید