چرخش داخلی پاها یا In-toeing یکی از مشکلات شایع در کودکان است که والدین هنگام اولین قدم‌ها یا راه رفتن کودک ممکن است متوجه آن شوند. علت چرخش داخلی پاها در کودکان معمولاً با رشد طبیعی استخوان‌ها و تغییرات تکاملی بدن مرتبط است و اغلب خودبه‌خود با گذر زمان اصلاح می‌شود. بااین‌حال، توجه والدین به این موضوع اهمیت دارد تا بتوانند روند رشد پای کودک را بهتر دنبال کنند و در صورت نیاز، از روش‌های ساده‌ای برای حمایت از حرکات صحیح پا و راه رفتن بهره ببرند.
در ادامه از وب سایت دکتر حوصله، به بررسی علت چرخش داخلی پاها در کودکان، نشانه‌های آن و روش‌های کمک‌کننده برای بهبود وضعیت پرداخته می‌شود. همچنین مشخص میکنیم چه زمانی این چرخش طبیعی است و خودبه‌خود اصلاح می‌شود و چه اقداماتی می‌تواند کودک را در رشد سالم حرکتی همراهی کند.
چرخش داخلی پاها (In-toeing) چیست؟
In-toeing در کودکان به وضعیتی گفته می‌شود که پاها هنگام ایستادن یا راه رفتن به سمت داخل چرخیده باشند و انگشتان پا به سمت یکدیگر متمایل باشند. این حالت که به‌اصطلاح عام پای کبوترک نیز نامیده می‌شود، یکی از مشکلات شایع حرکتی در سنین کودکی است و والدین معمولاً در هنگام اولین قدم‌های کودک یا راه رفتن او متوجه آن می‌شوند. چرا پای کودک به داخل می‌چرخد معمولاً به دلیل فرآیند طبیعی رشد استخوان‌ها و عضلات است؛
به‌طوری‌که استخوان‌های ران و ساق در حال تطبیق با الگوی حرکتی کودک هستند و این چرخش در بسیاری از موارد با افزایش سن کاهش می‌یابد. توجه والدین به این وضعیت اهمیت دارد زیرا شناخت نشانه‌های چرخش پا در کودکان و تشخیص زمان طبیعی بودن آن می‌تواند نگرانی‌ها را کاهش دهد و باعث شود که اقدامات ساده‌ای برای حمایت از رشد حرکتی کودک انجام شود.
علت‌های چرخش داخلی پاها در کودکان
چرخش داخلی پا در کودکان یا In-toeing در کودکان معمولاً ناشی از تغییرات طبیعی در استخوان‌ها و عضلات طی رشد است و در اکثر موارد با افزایش سن خودبه‌خود اصلاح می‌شود؛ اما عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد این وضعیت شوند که مهم‌ترین آن‌ها به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند:
متاتارسوس اداکتوس (Metatarsus Adductus)
یکی از شایع‌ترین علل علت چرخش داخلی پاها در کودکان در نوزادان و شیرخواران، متاتارسوس اداکتوس است. در این حالت استخوان‌های جلوی پا به سمت داخل خمیده‌اند و باعث می‌شوند کف پا به شکل کمانی به داخل متمایل شود. معمولاً این وضعیت از بدو تولد مشاهده می‌شود و ممکن است در برخی کودکان با وضعیت داخل رحم یا محدودیت فضا در رحم مرتبط باشد.
در بیشتر موارد، این حالت با تمرینات ساده یا استفاده از روش‌های حمایتی و بهبود موقعیت پا، خودبه‌خود اصلاح می‌شود. تشخیص به‌موقع این حالت کمک می‌کند والدین متوجه شوند که In-toeing کی طبیعی است و در بسیاری از نوزادان نیاز به هیچ اقدام پیچیده‌ای ندارد.
تیبیال تورشن (Tibial Torsion)
تیبیال تورشن به چرخش داخلی استخوان ساق تیبیا گفته می‌شود و یکی دیگر از علل مهم علت چرخش داخلی پاها در کودکان است. این حالت معمولاً در کودکانی که تازه شروع به راه رفتن کرده‌اند شایع‌تر است و باعث می‌شود هنگام ایستادن، زانوها به سمت جلو صاف باشند اما پاها به سمت داخل متمایل شوند.
این چرخش غالباً خودبه‌خود با رشد کودک اصلاح می‌شود و معمولاً تا سن ۳ تا ۴ سالگی بهبود می‌یابد. والدین می‌توانند با رعایت عادات صحیح نشستن، مانند جلوگیری از وضعیت W-sitting، نقش مهمی در اصلاح طبیعی پاها داشته باشند. همچنین آگاهی از نشانه‌های چرخش پا در کودکان به والدین کمک می‌کند که وضعیت کودک را بهتر تحت نظر داشته باشند و از نگرانی‌های غیرضروری جلوگیری کنند.
فمورال آنتی‌ورژن (Femoral Anteversion)
یکی از شایع‌ترین دلایل In-toeing در کودکان در سنین پیش‌دبستانی، فمورال آنتی‌ورژن است. در این حالت استخوان ران به سمت داخل چرخیده و باعث می‌شود هنگام ایستادن یا راه رفتن، زانوها و پاها به سمت داخل متمایل شوند. معمولاً این وضعیت در سن ۳ تا ۶ سالگی شایع است و در بسیاری از کودکان تا سن ۱۰ سالگی بدون نیاز به اقدامات خاص خودبه‌خود اصلاح می‌شود.
والدین باید بدانند که وجود چرخش داخلی پاها در این سن، به‌تنهایی مشکل‌آفرین نیست مگر اینکه با درد، محدودیت حرکت یا لنگش همراه باشد. آشنایی با پای چرخیده به داخل در کودک و زمان طبیعی بودن آن، به والدین کمک می‌کند تا از اقداماتی که موجب حمایت و اصلاح تدریجی وضعیت پا می‌شوند، بهره ببرند و اصلاح پای کبوترک را بدون استرس دنبال کنند.
نشانه‌های پای چرخیده به داخل در کودکان
تشخیص زودهنگام نشانه‌های چرخش پا در کودکان به والدین کمک می‌کند تا روند رشد حرکتی کودک را بهتر دنبال کنند و از نگرانی‌های غیرضروری جلوگیری شود. پای چرخیده به داخل در کودک می‌تواند از طریق مشاهده مستقیم، بررسی راه رفتن و حتی ساییدگی کفش‌ها قابل‌تشخیص باشد.
ظاهر پاها در حالت ایستاده و نشسته
یکی از آشکارترین نشانه‌های پای چرخیده به داخل در کودکان، شکل و وضعیت پاها هنگام ایستادن و نشستن است. در حالت ایستاده، پاها به‌جای آنکه صاف و روبه‌جلو باشند، به سمت داخل متمایل می‌شوند و انگشتان پا غالباً به سمت یکدیگر اشاره دارند. هنگام نشستن، برخی کودکان به حالت W-sitting می‌نشینند، به‌طوری‌که زانوها خم شده و پاها به سمت بیرون قرار می‌گیرند، درحالی‌که کف پاها به سمت داخل متمایل‌اند. مشاهده این حالت‌ها به والدین کمک می‌کند تا تفاوت بین In-toeing کی طبیعی است و زمانی که نیاز به توجه بیشتری وجود دارد را تشخیص دهند.
الگوی راه‌رفتن (Pigeon-toed gait)
یکی دیگر از مهم‌ترین نشانه‌های چرخش پا در کودکان، الگوی راه رفتن یا Pigeon-toed gait است. در این حالت، کودک هنگام راه رفتن پاها را به سمت داخل می‌چرخاند و گاهی زانوها به هم نزدیک‌تر می‌شوند. این الگو می‌تواند باعث شود کودک هنگام دویدن یا تغییر جهت ناگهانی کمی ناپایدار به نظر برسد، اما معمولاً با رشد و اصلاح طبیعی استخوان‌ها، این الگو کاهش می‌یابد. والدین با مشاهده این حالت می‌توانند راحت‌تر تشخیص دهند که چرا پای کودک به داخل می‌چرخد و آیا نیاز به مداخله‌ای وجود دارد یا خیر.
تغییر ساییدگی کفش‌ها
یکی از نشانه‌های عملی و ملموس که والدین می‌توانند با آن پای چرخیده به داخل در کودک را شناسایی کنند، تغییر الگوی ساییدگی کفش‌هاست. در بسیاری از کودکان با In-toeing در کودکان، قسمت داخلی کفه یا نوک کفش سریع‌تر ساییده می‌شود و کفش‌ها زودتر از حالت طبیعی فرسوده می‌شوند. این علامت می‌تواند نشان دهد که کودک پاهای خود را به‌طور مداوم به سمت داخل قرار می‌دهد و نیاز به بررسی دارد. توجه به این نکته ساده می‌تواند یکی از راه‌های شناسایی زودهنگام و پیگیری وضعیت پای کودک باشد.
مشاوره و ارزیابی رایگان
برای اینکه بتونیم بهتر باهم در ارتباط باشیم شماره تماست رو وارد کن.
چه زمانی چرخش داخلی پا طبیعی است و خودبه‌خود اصلاح می‌شود؟
تشخیص اینکه In-toeing کی طبیعی است اهمیت زیادی دارد، زیرا بسیاری از والدین هنگام مشاهده پای چرخیده به داخل در کودک خود نگران می‌شوند. در اغلب موارد، پای چرخیده به داخل در کودک در نوزادان و کودکان زیر ۸ سال طبیعی است و بخشی از فرآیند رشد حرکتی و استخوانی محسوب می‌شود. اگر چرخش داخلی پا بدون درد، بدون محدودیت درحرکت و بدون مشکلات تعادلی باشد، معمولاً جای نگرانی نیست.
با رشد استخوان‌ها و اصلاح تدریجی ساختار ران، ساق و کف پا، این وضعیت به‌مرور کاهش می‌یابد؛ بنابراین، بسیاری از کودکان بدون نیاز به هیچ اقدام خاصی، پاهای خود را صاف و طبیعی خواهند داشت. آگاهی والدین از این نکته باعث می‌شود که از استرس و نگرانی غیرضروری جلوگیری شود و بتوانند علت چرخش داخلی پاها در کودکان را بهتر درک کنند.
راهکارهای اصلاح و کمک به بهبود
چرخش داخلی پا در کودکان اغلب با رشد طبیعی اصلاح می‌شود، اما برخی اقدامات ساده می‌تواند روند بهبود را تسریع کند و از تشدید چرخش جلوگیری کند. این راهکارها عمدتاً شامل تمرینات حرکتی، اصلاح عادات نشستن و استفاده از کفش مناسب هستند و معمولاً بدون نیاز به اقدامات تهاجمی، تأثیر خوبی دارند.
تمرینات کششی و تقویتی برای لگن و ران
یکی از مؤثرترین روش‌ها برای حمایت از رشد طبیعی پاها، انجام تمرینات کششی و تقویتی برای لگن و ران است. این تمرینات باعث افزایش انعطاف‌پذیری عضلات ران و لگن و بهبود کنترل حرکتی کودک می‌شوند. تمرینات ساده‌ای مانند کشش همسترینگ، چرخش لگن و حرکت پاها به جلو و عقب می‌توانند به کاهش In-toeing در کودکان کمک کنند و روند اصلاح طبیعی اصلاح پای کبوترک را تسریع کنند. این تمرینات را می‌توان به شکل بازی و فعالیت‌های روزمره انجام داد تا کودک انگیزه داشته باشد و تجربه خوشایندی از تمرینات پیدا کند.
اصلاح عادات نشستن مثل W-sitting
یکی از عادات رایج در کودکان، نشستن به شکل W-sitting است که می‌تواند باعث تشدید چرخش داخلی پا شود. اصلاح این عادت، یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای کمک به اصلاح پای کبوترک است. والدین می‌توانند کودک را تشویق کنند تا به‌جای حالت W، به شکل ضربدری یا پاها به جلو بنشیند. این تغییر کوچک در عادات نشستن به تقویت عضلات لگن و ران کمک می‌کند و الگوی حرکتی صحیح‌تر و طبیعی‌تری را در کودک ایجاد می‌کند.
استفاده از کفش یا کفی مناسب در صورت توصیه متخصص
در برخی موارد، متخصصان حرکت‌شناسی یا ارتوپدی ممکن است استفاده از کفش یا کفی مناسب را برای حمایت از رشد طبیعی پا توصیه کنند. این ابزارها به کودک کمک می‌کنند که فشار به قسمت‌های داخلی پا کاهش یابد و الگوی راه رفتن طبیعی‌تر شود. استفاده از کفش و کفی مناسب معمولاً زمانی توصیه می‌شود که چرخش داخلی پا به حدی باشد که بر تعادل یا عملکرد حرکتی کودک تأثیر بگذارد و با رعایت این توصیه، روند طبیعی درمان In-toeing در کودکان تسهیل می‌شود.
جمع‌بندی
چرخش داخلی پا یا In-toeing در کودکان یکی از وضعیت‌های شایع رشد حرکتی است که والدین اغلب هنگام اولین قدم‌ها یا راه رفتن کودک متوجه آن می‌شوند. همان‌طور که دکتر حوصله توضیح می‌دهد، این وضعیت در بسیاری از کودکان طبیعی است و با رشد استخوان‌ها و عضلات به‌مرور اصلاح می‌شود. شناسایی نشانه‌های چرخش پا در کودکان، مانند ظاهر پاها هنگام ایستادن و نشستن، الگوی راه رفتن Pigeon-toed gait و تغییر ساییدگی کفش‌ها، به والدین کمک می‌کند که بدانند آیا وضعیت کودک نیاز به بررسی بیشتری دارد یا بخشی از فرآیند طبیعی رشد است.
از مهم‌ترین علت‌های چرخش داخلی پا در کودکان می‌توان به متاتارسوس اداکتوس، تیبیال تورشن و فمورال آنتی‌ورژن اشاره کرد که هرکدام در سنین خاصی شایع‌تر هستند و معمولاً بدون مداخله پیچیده اصلاح می‌شوند. در بسیاری از موارد، رعایت راهکارهای اصلاح و کمک به بهبود مانند تمرینات کششی و تقویتی برای لگن و ران، اصلاح عادات نشستن مثل W-sittingو در صورت نیاز استفاده از کفش یا کفی مناسب، روند طبیعی اصلاح پای کبوترک را تسریع می‌کند.
آگاهی والدین از این نکات و مشاوره با متخصصان رشد حرکتی، به‌ویژه در مواردی که چرخش پا با درد، محدودیت حرکت یا لنگش همراه است، کمک می‌کند که کودک راه رفتن طبیعی و سالمی داشته باشد و نگرانی‌های غیرضروری کاهش یابد. همان‌طور که دکتر حوصله تأکید می‌کند، در بیشتر کودکان، In-toeing کی طبیعی است و با رشد کودک، بدون نیاز به اقدامات پیچیده، اصلاح می‌شود. در صورت تمایل باقی مقالات در این حوزه را هم مطالعه بفرمایید.
تایید شده توسط دکتر علی حوصله
محتوای این مقاله صرفا برای آگاه سازی شما عزیزان است. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشک مشاوره بگیرید
