امروزه، با گسترش زندگی مدرن و عادات نادرست، مشکلات مربوط به ستون فقرات در بین افراد مختلف افزایش‌یافته است. در این میان، قوز پشت و کایفوز گردنی دو ناهنجاری شایع هستند که اغلب توسط افراد غیرمتخصص با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند.
درحالی‌که هر دو این عارضه‌ها می‌توانند منجر به تغییر شکل ظاهری، درد و محدودیت حرکتی شوند، علت، محل بروز و روش‌های درمانی آن‌ها با یکدیگر تفاوت‌های اساسی دارد. در این مقاله از سایت دکتر حوصله به بررسی دقیق تفاوت قوز پشت و کایفوز گردن می‌پردازیم.
همچنین، به سؤالاتی نظیر فرق قوز پشت با قوز گردن، فرق بین قوز گردن و پشت چیه؟ چرا گردنم قوز داره اما پشتم نه؟ و قوز بالای شانه با قوز گردن فرق داره؟ پاسخ خواهیم داد.
چرا این دو ناهنجاری را با هم اشتباه می‌گیرند؟
یکی از دلایل اصلی اشتباه‌گرفتن قوز پشت و قوز گردن، شباهت ظاهری قوز گردن و قوز پشت از نمای جانبی است. هر دو این ناهنجاری‌ها باعث ایجاد یک انحنای غیرطبیعی در ناحیه پشت یا گردن می‌شوند که به چشم قابل‌مشاهده است. بااین‌حال، محل بروز این انحنا و مکانیسم ایجاد آن با یکدیگر متفاوت خواهد بود.
دلیل دیگر، عدم آگاهی کافی افراد از انواع ناهنجاری‌های ستون فقرات و علائم آن‌ها به شمار می‌رود. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که هرگونه انحنای غیرطبیعی در ناحیه پشت، لزوماً به معنای قوز پشت است و به تفاوت بین ناهنجاری‌های گردنی و پشتی توجهی نمی‌کنند.
افرادی که بیشترین اشتباه را می‌کنند معمولاً شامل کاربران موبایل که ساعات طولانی را با گردن خمیده به پایین سپری می‌کنند، دانش‌آموزان که به دلیل نشستن‌های طولانی‌مدت و نامناسب در کلاس و مطالعه، در معرض خطر ابتلا به این ناهنجاری‌ها هستند و سالمندان که به دلیل ضعف عضلات و پوکی‌استخوان، بیشتر مستعد ابتلا به مشکلات مربوط به ستون فقرات هستند، خواهند بود.
قوز پشت چیست؟ Thoracic Kyphosis
قوز پشت که به آن افزایش انحنای طبیعی ناحیه توراسیک به سمت بیرون (Hyperkyphosis) نیز گفته می‌شود، به معنای افزایش بیش از حد انحنای ستون فقرات در ناحیه سینه‌ای (توراسیک) است. این ناحیه از ستون فقرات، شامل دوازده مهره است که در قسمت میانی پشت قرار دارند.
علائم قوز پشت می‌تواند شامل بیرون‌زدگی تیغه‌های کتف، سر جلو، شانه‌های گرد باشد. فرد مبتلا به قوز پشت ممکن است دچار درد در ناحیه بین دو کتف و بالای کمر نیز شود.
علل ایجاد قوز پشت می‌تواند متنوع باشد، اما برخی از شایع‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- وضعیت بد نشستن طولانی‌مدت
- ضعف عضلات پشت که باعث عدم توانایی در حفظ وضعیت صحیح ستون فقرات می‌شود
- پوکی‌استخوان که باعث ضعیف‌شدن مهره‌ها و افزایش احتمال شکستگی و تغییر شکل آن‌ها می‌شود
- و بیماری‌های مادرزادی ستون فقرات
کایفوز گردنی چیست؟ Cervical Kyphosis
کایفوز گردنی به معنای قوس غیرطبیعی رو به بیرون در ناحیه گردنی (معکوس شدن لوردوز) است. لوردوز به انحنای طبیعی رو به داخل ستون فقرات در ناحیه گردنی گفته می‌شود. در کایفوز گردنی، این انحنا معکوس شده و به سمت بیرون قوس پیدا می‌کند.
علائم کایفوز گردنی می‌تواند شامل جلو آمدن سر، محدودیت چرخش گردن، سردردهای کششی باشد. همچنین، ممکن است فرد مبتلا به کایفوز گردنی متوجه گردن صاف یا فرورفته به سمت جلو شود.
علل ایجاد کایفوز گردنی نیز می‌تواند شامل موارد مختلفی از جمله استفاده طولانی از گوشی موبایل و سایر دستگاه‌های الکترونیکی با گردن خمیده به پایین، آسیب به ستون فقرات گردنی، جراحی در ناحیه گردن، مشکلات مادرزادی ستون فقرات گردنی و بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید باشد.
تفاوت‌های اصلی بین قوز پشت و کایفوز گردنی
قوز پشت به انحنای بیش از حد طبیعی ستون فقرات توراسیک (مهره‌های سینه‌ای) اشاره دارد. در حالت طبیعی، ستون فقرات توراسیک دارای انحنای خفیفی به سمت عقب است، اما در قوز پشت، این انحنا افزایش می‌یابد و منجر به ظاهری خمیده در ناحیه پشت فوقانی می‌شود. از طرف دیگر، کایفوز گردنی به انحنای غیرطبیعی ستون فقرات گردنی (مهره‌های گردن) به سمت جلو اشاره دارد. در حالت طبیعی، ستون فقرات گردنی دارای انحنای خفیفی به سمت جلو (لوردوز) است، اما در کایفوز گردنی، این انحنا معکوس شده و یا از بین می‌رود و گردن به سمت جلو متمایل می‌شود.
علائم و نشانه‌ها
علائم قوز پشت معمولاً شامل شانه‌های افتاده، پشت برآمده یا قوزدار، درد و سفتی در ناحیه پشت، خستگی عضلات پشت و محدودیت در حرکت ستون فقرات است. قوز پشت بیشتر منشأ مکانیکی دارد و معمولاً ناشی از ضعف عضلات، وضعیت نامناسب بدن، یا آسیب‌های قبلی خواهد بود. بااین‌حال، در موارد شدیدتر، قوز پشت می‌تواند منجر به فشار بر دیسک‌های بین مهره‌ای یا تنگی کانال نخاع شود.
علائم کایفوز گردنی شامل سر به جلو، گردن صاف یا به جلو خم شده، درد و سفتی در ناحیه گردن، سردرد، درد بین تیغه‌های شانه و بی‌حسی یا گزگز در دست‌ها است. کایفوز گردنی ممکن است با علائم عصبی همراه باشد، به‌خصوص اگر فشار بر ریشه‌های عصبی گردنی وارد شود. این عارضه می‌تواند ناشی از وضعیت نامناسب بدن، ضعف عضلات گردن و شانه، آسیب‌های قبلی، یا بیماری‌های دژنراتیو باشد.
آیا امکان ابتلا به هر دو عارضه به طور هم‌زمان وجود دارد؟
امکان ابتلا به هر دو نوع قوز (پشت و گردنی) به طور هم‌زمان بسیار شایع است. این امر در افرادی که ساعات طولانی را در وضعیت نامناسب می‌نشینند (مانند دانش‌آموزان و کارمندان پشت‌میزنشین)، شایع است. نشستن طولانی‌مدت با وضعیت نامناسب می‌تواند منجر به ضعف عضلات پشت و گردن، و در نتیجه، ایجاد قوز پشت و کایفوز گردنی شود. به‌عنوان‌مثال، مطالعه طولانی‌مدت در حالتی که فرد سر خود را به جلو خم کرده و شانه‌های خود را گرد می‌کند، می‌تواند هم‌زمان به ایجاد هر دو عارضه کمک کند.
اهمیت طراحی برنامه تمرینی ترکیبی برای اصلاح هر دو ناحیه
باتوجه‌به شیوع ابتلا به هر دو عارضه به طور هم‌زمان، طراحی یک برنامه تمرینی ترکیبی که هر دو ناحیه را هدف قرار دهد، از اهمیت بسزایی برخوردار است. این برنامه باید شامل تمریناتی برای تقویت عضلات پشت، گردن و شانه باشد، و همچنین تمریناتی برای بهبود انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی ستون فقرات. موارد مهم یک برنامه تمرینی ترکیبی برای اصلاح قوز پشت و گردنی به شرح زیر است:
- تقویت عضلات پشت: تمریناتی مانند کشش سیم‌کش، روئینگ و سوپرمن به تقویت عضلات پشت کمک کرده و به اصلاح قوز پشت کمک می‌کنند.
- تقویت عضلات گردن: تمریناتی مانند چانه به داخل (Chin Tuck)، اکستنشن گردن با مقاومت، و چرخش گردن با مقاومت به تقویت عضلات گردن کمک کرده و به اصلاح کایفوز گردنی کمک می‌کنند.
- تقویت عضلات شانه: تمریناتی مانند پرس شانه، بالابردن دست از جانب و چرخش خارجی بازو به تقویت عضلات شانه کمک کرده و به بهبود وضعیت کلی بدن کمک خواهند کرد.
- تمرینات کششی: تمریناتی مانند کشش سینه، کشش عضلات گردن، و کشش همسترینگ به بهبود انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی ستون فقرات منجر خواهند شد.
- تمرینات اصلاح وضعیتی: تمریناتی مانند ایستادن و نشستن صحیح، و آگاهی از وضعیت بدن در طول روز به حفظ وضعیت صحیح بدن و جلوگیری از پیشرفت بدشکلی‌ها کمک می‌کنند.
نتیجه‌گیری
قوز پشت و کایفوز گردنی از بدشکلی‌های شایع ستون فقرات هستند که می‌توانند کیفیت زندگی افراد را تحت‌تأثیر قرار دهند. با درک تفاوت‌های این دو عارضه و طراحی یک برنامه تمرینی ترکیبی مناسب، می‌توان به اصلاح هر دو ناحیه و بهبود وضعیت کلی بدن کمک کرد.
تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند از پیشرفت بدشکلی‌ها و بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کند.در صورت تمایل باقی مقالات در این حوزه را هم مطالعه بفرمایید.
سؤالات متداول
فرق بین قوز گردن و قوز پشت چیه؟
قوز گردن (کایفوز گردنی) انحنای غیرطبیعی ستون فقرات گردنی به سمت جلو است، درحالی‌که قوز پشت (قوز پشت) انحنای بیش از حد طبیعی ستون فقرات توراسیک به سمت عقب به شمار می‌آید.
اگه گردنم قوس داره یعنی قوز دارم؟
اگر گردن شما به طور غیرطبیعی به جلو خم شده و یا انحنای طبیعی آن از بین رفته است، ممکن است دچار کایفوز گردنی باشید.
آیا با تمرین میشه هر دو قوز رو اصلاح کرد؟
بله با تمرینات منظم و صحیح، می‌توان هر دو قوز (پشت و گردنی) را تا حد زیادی اصلاح کرد. بااین‌حال، در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به درمان‌های دیگری مانند بریس یا جراحی باشد.
آیا کایفوز گردن همون گردن رو به جلوه؟
بله کایفوز گردن اصطلاح دیگری برای وضعیتی است که در آن سروگردن به طور غیرطبیعی به سمت جلو متمایل شده‌اند. این وضعیت می‌تواند منجر به درد، سفتی، و محدودیت در حرکت گردن شود.
تایید شده توسط دکتر علی حوصله
محتوای این مقاله صرفا برای آگاه سازی شما عزیزان است. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشک مشاوره بگیرید
