تنگی کانال نخاعی یک نوع بیماری مزمن است. این بیماری منجر به ایجاد مشکلات حرکتی، ضعف و درد در فضای اطراف نخاع میشود. به همین دلیل مبتلایان به این بیماری قادر به طی کردن مسافتهای طولانی نیستند. مبتلایان به تنگی کانال نخاعی کمر شدید، حتی برای کنترل روده و مثانه خود نیز دچار مشکل میشوند.
طناب نخاعی دستهای از اعصاب بوده و از یک تونل تشکیل شده و از مهرهها عبور میکند. در واقع این تونل همان کانال نخاعی است که در صورت باریک شدن به نخاع و عصب عضلات فشار میآورد. به همین دلیل باریک شدن کانال نخاعی با درد کمر و عوارض دیگری به همراه است.
این عارضه معمولاً به مرور زمان در قسمتهای مختلف ستون فقرات به وجود میآید. همچنین بیشتر، افراد بالای ۶۰ سال را درگیر خود میکند. البته افراد جوان نیز به این بیماری مبتلا میشوند. منتهی در جوانان بروز تنگی کانال نخاع نسبت به افراد مسن بسیار کمتر است. در ادامه اطلاعات بیشتری در رابطه با علائم این بیماری و روشهای درمان آن ارائه خواهد شد.
فهرست محتوا
Toggleعلائم تنگی کانال نخاعی کمر
زمانی که فضای داخل ستون فقرات خیلی کوچک شود اعصاب و نخاعی که از طریق ستون فقرات عبور میکند تحت فشار قرار می گیرد. این عارضه معمولا در برخی از افراد با علائم خاصی به همراه نیست. همچنین بیشتر در ناحیه گردن و کمر اتفاق میافتد.
اما در برخی دیگر با علائم مختلفی نظیر خشکی در ناحیه گردن و کمر، احساس بیحسی و ضعف در پا بازو و دستها، بیحسی شدید در پشت پا و نواحی ران خود را نشان میدهد. دیگر علائم شایع این بیماری شامل موارد زیر هستند.
درد
یکی از رایجترین و همچنین مهمترین علائم تنگی کانال نخاعی درد است. درد ناشی از این عارضه شامل درد کمر، درد سیاتیک و درد پاها است.
به عبارت دیگر افراد مبتلا به این عارضه در قسمت پایین کمر خود یک نوع درد مبهم با همراه احساس سوزش را تجربه میکنند. ناگفته نماند که درد کمر ناشی از این عارضه برخی مواقع تشدید پیدا میکند و گاهی اوقات نیز آرام میشود.
همانطور که عنوان شد برخی از افراد مبتلا به این عارضه دچار درد سیاتیک میشوند. درد سیاتیک از باسن شروع شده و تا پایین ساق پا ادامه دارد. البته در برخی نیز ممکن است تا پا پیشروی کند.
بی حسی و گزگز
یکی دیگر از علائم رایج این بیماری شامل گزگز و بیحسی در قسمتهای مختلف بدن نظیر پاها و باسن است. بیحسی و سوزن شدن علاوه بر باسن و پاها ممکن است در دستها نیز اتفاق بیفتد. برخی از افراد نیز ممکن است در هر دو پا و یا یکی از پاهای خود احساس گرفتگی داشته باشند.
ضعف عضلانی
علاوه بر موارد نام برده افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی کمر در عضلات قسمتهای مختلف بدن خود مخصوصاً عضلات پا دچار ضعف میشوند. حتی در موارد شدیدتر ضعف در پاها راه رفتن برای بیمار را مشکل میکند.
جراحی تنگی کانال نخاعی
همانطور که در مطالب قبلی نیز به این نکته اشاره شد یکی دیگر از روشهای درمان تنگی کانال نخاعی جراحی است. جراحی یکی از تخصصیترین روشهای درمانی این بیماری و همچنین یکی از پیچیدهترین جراحیهای ارتوپدی و اعصاب به شمار میرود.
این جراحی بهمنظور کاهش دردهای شدید موجود در ستون فقرات بیمار و بهبود شرایط زندگی او انجام میشود. در حال حاضر جراحی تنگی کانال نخاعی با استفاده از روشهای نوین و تکنیکهای پیشرفته صورت میگیرد
بهطورکلی برای انجام این جراحی روشهای مختلفی وجود دارد و انتخاب روش مناسب بر اساس تجویز پزشک انجام میشود.
بهعنوان مثال جراحی لامینکتومی یکی از روشهای کاربردی برای این منظور است. در این روش پزشک متخصص بخشی از استخوان مهره یا به عبارت دیگر لامینا را برمیدارد. به این ترتیب با برداشتن بخشی از لامینا برای رشتههای عصبی و نخاع فضای بیشتری باز میشود.
از اینرو از فشار وارد بر آنها کاسته میشود. این روش بیشتر برای آن دسته از بیمارانی که چار فتق دیسک بزرگ و تنگی کانال نخاعی هستند به کار میرود.
دیسککتومی دیگر روشی است که به منظور درمان فتق دیسک و تنگی کانال نخاع صورت میگیرد. در این روش نیز بخشی از دیسک بین مهرههای آسیب دیده برداشته میشود. این روش معمولاً برای آن دسته از بیمارانی که نسبت به فیزیوتراپی و داروها مقاومت نشان میدهند و دچار نوع شدید این عارضه هستند تجویز میشود.
فورامینوتومی دیگر روش جراحی کاربردی برای درمان تنگی کانال نخاع است. این روش نیز به منظور کاهش فشار وارد بر روی اعصاب و نخاع ستون فقرات انجام میشود.
در این روش جراح از طریق ایجاد برش روی گردن یا پشت، به مهره آسیب دیده دسترسی پیدا میکند. آنگاه از طریق جراحی هرگونه انسداد و گرفتگی موجود در بین مهرهها را از بین میبرد.
آیا تنگی کانال نخاعی قابل درمان است؟
در پاسخ به سوال فوق باید گفت که تنگی کانال نخاعی یک نوع بیماری قابلدرمان است. همانطور که عنوان شد میتوان با استفاده از روشهای مختلفی نظیر فیزیوتراپی، ورزش و عمل جراحی این عارضه را درمان کرد. این بیماری ممکن است در هر نقطه از ستون فقرات ایجاد شود؛ اما بیشتر در ناحیه گردن و قسمت پایین کمر اتفاق میافتد.
همانطور که عنوان شد بطور کلی در بیشتر موارد این عارضه قابلدرمان است. منتهی بیماران برای دریافت درمان مطلوب و رهایی از دردهای ناشی از آن حتماً باید تا زمان بهبودی کامل پیگیر درمان خود باشند. همچنین آنها باید بر اساس شرایط خود، زیر نظر پزشک متخصص بهترین و موثرترین روش درمان را برای بهبود انتخاب کنند.
بهترین روش درمان چیست؟
روشهای مختلفی نظیر دارودرمانی، جراحی، یک سری درمانهای خانگی و ورزش برای درمان تنگی کانال نخاعی وجود دارد؛ اما تجربه ثابت کرده است که یکی از بهترین روش ها، ورزش است.
بهعبارتدیگر با انجام یک سری تمرینات ورزشی میتوان عضلات کمر و شکم را تقویت کرد و از این طریق دردهای ناشی از این عارضه را بهبود بخشید. البته ناگفته نماند که انجام صحیح حرکات از اهمیت زیادی برخوردار است.
بنابراین اگر حرکات ورزشی بهدرستی انجام نشود، بیمار میتواند نتیجه مورد انتظار را دریافت کند. مبتلایان به این عارضه برای بهبود شرایط باید در نحوه خوابیدن خود نیز دقت داشته باشند.
مدت زمان بهبودی پس از جراحی چقدر است؟
همانطور که در مطالب قبلی نیز عنوان شد برای درمان تنگی کانال نخاعی از طریق عمل جراحی روشهای مختلفی وجود دارد. بنابراین یکی از مهمترین نکات برای مدتزمان بهبودی پس از جراحی توجه به نوع عمل است.
بهعبارتدیگر دوره نقاهت در هر کدام از روشهای جراحی موجود برای درمان این بیماری متفاوت است؛ اما بهطور کلی کسانی که تحت عمل جراحی تنگی کانال نخاعی کمر قرار میگیرند، حداقل ۴ الی ۶ هفته طول میکشد تا به نتیجه مورد انتظار برسند.
البته دریافت نتیجه مطلوب به شرایط بیمار نیز بستگی دارد و ممکن است در برخی از افراد دوره نقاهت بیشتر از ۶ هفته نیز طول بکشد. همچنین کسانی که پس از عمل جراحی به توصیههای پزشک خود پایبند بوده و همه نکات را رعایت میکنند، سریعتر شاهد بهبود وضعیت خود خواهند بود.
بیماران پس از عمل جراحی باید بهصورت مرتب به پزشک خود مراجعه کرده و او را در جریان روند بهبودی و درمان خود قرار دهند.
زیرا در این صورت، بیمار در معرض وقوع عارضه جدیدی قرار نمیگیرد. معمولا پزشکان با ملاقات مرتب بیمار شرایط او را مورد بررسی قرار داده و درصورتیکه نیاز به درمان دیگر و اقدامات خاصی باشد او را در جریان قرار میدهند. حتی در صورت نیاز درمان او را تغییر میدهند
ناگفته نماند کسانی که به توصیههای پزشک پایبند نباشند در معرض بازگشت علائم تنگی کانال نخاعی قرار خواهند گرفت. بنابراین اگر بیمار در دوره نقاهت شاهد علائم جدیدی باشد باید بلافاصله پزشک خود را در جریان قرار دهد تا اقدامات لازم برای کنترل بیماری انجام شود.
نتیجهگیری
تنگی کانال نخاعی یکی از عارضههای رایجی است که در هر قسمتی از ستون فقرات ممکن است رخ بدهد. منتهی این عارضه بیشتر در ناحیه کمر، گردن و پایین کمر اتفاق میافتد.
همچنین اغلب افراد بالای ۶۰ سال بیشتر به آن مبتلا میشوند. خوشبختانه در حال حاضر این بیماری با روشهای مختلفی نظیر ورزش، دارودرمانی و عمل جراحی قابلدرمان است. منتهی بیماران برای دریافت درمان مطلوب مرتبا باید دورههای درمانی خود را زیر نظر پزشکان متخصص و باتجربه فعال در این حوزه سپری کند.
تایید شده توسط دکتر علوی طوسی
محتوای این مقاله صرفا برای آگاه سازی شما عزیزان است. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشک مشاوره بگیرید